Tapuda Cins Değişikliği Nedir?
Taşınmazların cinsi ilk olarak tapu kaydı esnasında belirlenir. Kadastro çalışmaları ardından belirlenen taşınmazın cinsi, imar uygulamaları sırasında değişebilir. Özellikle tapu işlemleri, tarladan arsaya dönüşüm gibi konularda karşımıza çıkan cins değişikliği terimi, en çok kullanılan emlak terimlerinden biridir.
Taşınmazın cinsi, doğal, ekonomik sebeplerle ya da malikin isteği üzerine zamanla farklı hale gelebilir. Bu değişikliğin de tapu siciline eklenmesi gerekir. Bu işlem ise cins değişikliği ile gerçekleşir.
Tapuda Cins Değişikliği Nedir?
Bir taşınmaz malın cinsini var olan halinden başka bir hale dönüştürmek için tapu sicilinde yapılan işlem, cins değişikliği olarak bilinir. Bir malın yapısız iken yapılı hale ya da yapılı iken yapısız hale dönüşmesi, tarla, bahçe iken arsaya ya da arazi iken bahçeye, tarlaya dönüşmesi bu işlemin örnekleri arasındadır.
Cins değişikliğinde amaç, parselin üzerindeki durumun ve parselin kullanım biçiminin tapuda da görünmesini sağlamaktır.
Tapuda Cins Değişikliği Nasıl Yapılır?
Cins değişikliği için ilk önce lisanslı bürolara başvurulur. Eğer bölgede lisanslı büro henüz kurulmamışsa, başvuru kadastro müdürlüğüne yapılır. Çeşitli belgelerin toplanması ve başvuru esnasında teslim edilmesi gerekir.
Teknik ve tescilli bir çalışma gerektiren cins değişikliği iş, hem kadastro müdürlüklerini hem de tapu müdürlüklerini ilgilendirir.
Hangi Durumlarda Cins Değişikliği Yapılır?
Cins değişikliği işleminin yapılması için 3 durum vardır:
Yapısız iken yapılı hale gelen taşınmazlarda
Yapılı iken yapısız hale gelen arsalarda
Yapı ile ilgili olmayan cins değişikliği halleri
Yapısızdan yapılıya şeklindeki cins değişikliği, daha önce tarla, bağ, bahçe gibi tarımsal faaliyetler için kullanılan bir arazinin imar planına uygun olarak arsa veya parsele dönüştürülmesi işlemidir.
Yapılı iken yapısıza dönüştürme işlemlerinde halihazırda üzerinde yapı bulunan bir taşınmazın yıkılması veya yasal mevzuata aykırı olduğu gerekçesiyle belediye tarafından yıktırılması sonucu, arazinin tekrar tarla, bağ, bahçeye dönüştürülmesi işlemidir.
Diğer işlemler, iki farklı tarımsal arazi cinsinin (örneğin; tarladan bahçeye) dönüştürülmesi işlemi olarak belirtilebilir.
Tapuda Cins Değişikliği Yapılmazsa Ne Olur?
Talebe bağlı olarak gerçekleştirilen bir işlem olan cins değişikliği, zorunlu bir işlem değildir. Dolayısıyla bir yapının değerinin belirlenmesi için cins değişikliği uygulanmış olmasına gerek yoktur. Fakat kadastro gösterilen yapılar cins değişikliğine konu edilmemiş ise yapı kullanım belgesi de verilmez.
Tarla Cins Değişikliği Şartları
Cins değişikliğinde aşağıdaki adımların izlenmesi ve şartların yerine getirilmesi gerekir.
Taşınmazın maliki veya yasal temsilcisinin yazılı başvurusu
Tapu kadastro haritasında taşınmazın durumu ve cinsinin belirtilmesi
İmar planı ve yapı kayıt belgesi (yapıya dönüştürmelerde)
Belediyeden alınmış yıkım belgesi (yapıdan yapısıza dönüştürmelerde)
Katılımcı pay sahiplerinin muvafakatı (kat mülkiyetinde)
Cins değişikliği harcı ve diğer masrafların ödenmesi
Özetle; cins değişikliği, bir taşınmazın tapu kütüğünde ve paftasında kayıtlı olan cinsinin değiştirilmesi işlemidir. Taşınmaz sahiplerinin özellikle yeni yapılaşma durumlarında dikkatli olması gerekir.
Emlak terimleri ile ilgili benzer yazıları görmek isterseniz, blog sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.